Wat hebben zigeunermuzikanten en filosofen gemeen? Je leest het in het nieuwste boek van Kristof Van Rossem, Het filosofisch gesprek.
Filosofische vaardigheden: de basis
Muziek (een zigeunerorkest!) loopt als een rode draad en metafoor doorheen het boek. Van Rossem start met schwung: hij neemt je mee naar een Roemeens feest en naar de rommelige slaapkamer van puber Josefien. Meteen krijg je een helder beeld van wat een filosofisch gesprek is en zou kunnen zijn. In praktijk bestaat nog al eens twijfel en discussie over wanneer je een gesprek ook filosofisch kan noemen. Van Rossem durft echter 14 kenmerken opsommen die alvast een goede leidraad kunnen zijn wanneer je begint met filosoferen. Vervolgens vind je in het boek een gestructureerd overzicht van welke houding tijdens een gesprek wordt verwacht, welke technieken je kan inzetten en welke vijf bewegingen je kan maken tijdens de uitvoering. Elk hoofdstuk wordt afgesloten met een gepaste oefening.
Onze mening
Goede (filosofische) gesprekken…het klinkt als muziek in de oren dankzij het boek van Van Rossem. Het bevat een schat aan voorbeelden uit gesprekken en oefeningen die de theorie zichtbaar en bruikbaar maken. Het boek is de meest heldere en toegankelijke inleiding in het filosoferen met kinderen die ik ooit las in het Nederlands. Ondanks het feit dat de auteur zich af en toe verliest in metaforische vergelijkingen en het boek begint met vele overweldigende ‘checklists’, krijg je steeds meer zin om zelf aan de slag te gaan.
Laat je dus vooral enthousiasmeren: elk concert begint met een eerste noot. Van Rossem moedigt je als geen ander aan om te oefenen in goede vragen stellen, want “zoals een juist gespeelde noot het kenmerk is van een goede muzikant, zo is een goed geformuleerde vraag ook het waarmerk van een goede gespreksleider”. De 10 gouden tips over het vragen stellen zullen door veel gespreksleiders dan ook met open armen worden ontvangen.
Van Rossem is gul in het delen van kennis en ervaring en verliest nooit de realiteit uit het oog. Voor beginnende gespreksleiders is het een onmisbaar boek om zicht te krijgen op een groot scala aan vaardigheden en houdingen. Tegelijkertijd is het een gedegen referentiekader voor ervaren filosofen die in dit boek een goede spiegel en houvast zullen vinden voor hun praktijk.
Praktisch
Kristof Van Rossem, Het filosofisch gesprek. De basis, Lannoo Campus en ISVW Uitgevers, ISBN 9789401467773.
