Trefwoorden: vluchten, migranten
Hierom:
- Over een jongen die moet vluchten en in een onbekend land opnieuw moet beginnen
- Enne Koens schrijft vlot en met veel inleving, kippevel!
- Prachtige illustraties en opmaak door Maartje Kuiper
Prangende vraag: Wat is er nodig om je ergens thuis te voelen?
Eerste zinnen: Wanneer ik uit school kom, staat mijn vader bij het hek. Dat klopt niet. Ik loop altijd zelf naar huis.
Hoe zou het zijn om alles achter te laten en te moeten vluchten naar een land waar je de taal, tradities of mensen niet kent? Het overkomt de tienjarige Mirza. Hij wordt na een gewone schooldag onverwacht door zijn vader meegenomen naar een onbekende bestemming. Ze rijden kilometers en kilometers in een volgepakte auto, maar zijn vader zwijgt over het waarom. De paniek en het verdriet van Mirza is groot: hij verlangt naar zijn vriend, zijn vertrouwde spullen en het gezellige huis waar hij samen met zijn vader woont.
Het wordt al snel duidelijk dat er geen sprake is van teruggaan en Mirza moet zich wel aanpassen aan het leven in het vreemde geboortedorp van zijn vader. Enne Koens geeft als geen ander weer hoe dat moet zijn voor een 10-jarige: niet mee kunnen voetballen omdat niemand je meevraagt en je de taal niet verstaat, om boodschappen moeten gaan en het voedsel niet herkennen, een nieuwe naam moeten aannemen, ..
Met vallen en opstaan probeert Mirza er het beste van te maken. Hij begint ook steeds beter te begrijpen wat er speelt in het dorp zelf. Want waarom bewaart zijn vader een pistool onder het bed en wie is de man die ’s nachts hun huis binnendringt? De antwoorden vindt hij in de geschiedenis van het bergdorp, waar Meskali en Levaarsen nu vreedzaam met elkaar samenwonen. Dat was vroeger anders. En hoewel tijden veranderen, kan je de geschiedenis niet zomaar uitgommen.
Met heel veen inleving en empathie beschrijft Enne Koens hoe het moet zijn om alles achter te laten, opnieuw een thuis te vinden, anderen te vertrouwen en vriendschappen op te bouwen. Maar evengoed hoe oorlogen ontstaan en hoe ze mensen kunnen verdelen. Dat je plots aan de ‘verkeerde kant’ van de grens kan wonen. Of niet terug kan naar waar je eigenlijk echt hoort. Ze deed dat op basis van de gesprekken die ze had met minderjarige nieuwkomers uit voormalig Joegoslavië, Pakistan, Afghanistan, Syrië, Rwanda, … Citaten uit de interviews vormen het motto van het boek.
Maar ook doorheen het verhaal, kom je uitspraken tegen die raken en aan het denken zetten:
Soms ben je bang voor gevaar dat niet bestaat. (p. 96)
Angst laat mensen rare dingen doen. (p. 96)
Het is een raar gevoel, bijna alsof ikzelf niet meer besta, of tenminste een deel van mij. Niemand zal ooit te weten komen waar Mirza Fifant is gebleven. Ergens in een computer zal iemand mijn naam intikken en daarachter: VERMIST. (p. 168)
Je denkt misschien dat alles wat je op school leert, waar is, maar grenzen, landen en hun namen zijn door mensen bedacht en altijd alleen maar op dit moment waar. Alles verandert. Grenzen zijn afspraken. Geen slechte afspraken. Zo’n afspraak zorgt ervoor dat er geen oorlog wordt gevoerd. Als iedereen de grens accepteert, tenminste. Maar mensen leven en hebben een geschiedenis. (p. 175)
Dit boek vormt zo’n mooi geheel: de verhalen van de echte wereld die een plek krijgen in het fictieve verhaal, de spanningsboog en het hoopvol einde, de vlotte schrijf- en vertelstijl die in interactie gaat met de beelden. De illustraties van Maartje Kuiper zijn prachtig en er werd met zorg nagedacht over de opmaak (ook door Maartje Kuiper) die ruimtelijk en uitnodigend is.
Vandaag komen we niet meer thuis is een boek met een hart voor iedereen die gedwongen wordt te vluchten en opnieuw te beginnen. Aangrijpend, mooi en confronterend voor alle leeftijden. Aanrader!
Vandaag komen we niet meer thuis (10+)
Enne Koens (tekst) | Maartje Kuiper (ill.) | ISBN 9789021038605 | Luitingh-Sijthoff | 239 pag. voor
Met dank aan Luitingh-Sijthoff voor het recensie-exemplaar.
Denk je bij het aankopen van die fijne kinderboeken ook aan de lokale handelaar? Bestel je boek bij een boekhandel via Confituur Boekhandels, Standaard Boekhandel of de vele kleine gespecialiseerde boekhandelaars dichtbij huis.
