Thema’s: non-binaire personen, LHBTQ+, kinderen, schoolkeuze, protest
Jamie is 11-jaar en staat op het punt naar de middelbare school te gaan. Maar Jamie is non-binair en moet kiezen tussen een jongens- en meisjesschool. Wanneer Jamie zich realiseert dat niemand heeft nagedacht over waar hen heen moet, besluit hen het heft in eigen handen te nemen. Samen met hun twee beste vrienden Daisy en Ash wil hen de wereld laten zien wat het betekent om non-binair te zijn.
Ik begon enthousiast aan Jamie tegen de wereld, want boeken die hokjes proberen te doorbreken of meer bewust willen maken van de LHBTQ+-gemeenschap mogen er gerust meer zijn. Het verhaal begint vlot met een schets van Jamie en hun vrienden en hun dagelijkse beslommeringen. Na elk hoofdstuk krijg je een korte woordengids die de belangrijkste termen als voornaamwoorden, genderdysforie, transgender, … uitlegt. Op zich is die uitleg heel waardevol en zou het kunnen leiden tot meer begrip en kennis van de LHBTQ+-wereld.
Maar zowel in die gids als in het verhaal wordt de toon al snel belerend en terwijl Jamie vecht voor een plekje in de maatschappij, werd ik steeds geïrriteerder. Want ja, je moet sorry zeggen als je iemand kwetst (“Misgenderen kan heel kwetsend zijn en het kan degene met of over wie je praat erg verdrietig maken. Als je het per ongeluk doet, zeg dan sorry en probeer het voortaan goed te doen.”) maar moet het echt zo stigmatiserend? En nee, ik weet niet of je “zoals bij alles zelf mag kiezen welke etiketjes je wilt hebben” (werkt dat nu net niet polariserend?).
Dit boek legt vooral veel uit en wat Jamie zegt, klinkt ongeloofwaardig uit de mond van een 11-jarige. De volwassenen worden bijna allemaal neergezet als conservatief en zonder begrip. Na een feest waarin iedereen verkleed mag komen (uiteraard in de regenboogkleuren) lijkt plots iedereen mee met het verhaal van Jamie. Dat is een bocht van 180°, want de wereld lijkt volgens Jamie nog steeds niet klaar voor de LHBTQ+-gemeenschap.
We moeten ernaar streven dat elk mens zich thuis voelt op deze wereld. Dat betekent dat we elkaars worstelingen en verlangens moeten leren kennen. Daar kunnen boeken en verhalen zeker toe bijdragen. Maar ik blijf dubbele gevoelens hebben bij dit boek. Jammer dat de originele Engelse titel ‘Jamie’ in de Nederlandse versie werd aangepast naar ‘Jamie tegen de wereld’. Die klinkt meteen een stuk negatiever en daarmee is niemand geholpen.
Jamie tegen de wereld. Elf jaar en non-binair (11+)
L.D. Lapinski | Mechteld Jansen (vert.) | ISBN 9789026167164 | Uitgeverij De Fontein
Met dank aan Uitgeverij De Fontein voor het recensie-exemplaar.
Denk je bij het aankopen van die fijne kinderboeken ook aan de lokale handelaar? Bestel je boek bij een boekhandel via Confituur Boekhandels, Standaard Boekhandel of de vele kleine gespecialiseerde boekhandelaars dichtbij huis.
