Vertel eens iets? vraagt de hond.
Er komt niets, zegt de kat. Echt niets.
En met de stilte die daarna valt (“zoals alleen stiltes kunnen vallen”), begint een opvallend prentenboek waarin een hond en een kat filosoferen over iets en niets. (N)Iets werd geschreven door auteur, journalist, librettist en scenarist Gaea Schoeters. De illustraties komen van Gerda Dendooven.
De hond en de kat worden afgebeeld in strakke kleurvlakken die refereren naar Mark Rothko. Dendooven doorbreekt ze door spatten, kronkels en de bewegende dieren toe te voegen. Die laatste zijn opvallend dynamisch en expressief: de kat laat haar kop hangen, speelt met een muis, rent verward om zichzelf heen, is bang. De hond zit met zijn neus in de lucht, straalt zelfverzekerdheid uit. De speelse en originele illustraties bieden een interessant tegengewicht voor de afgemeten, bijna abstracte tekst.
Het verhaal begint vlot met de vraag van hond aan kat om eens iets te vertellen. Ondertussen staart de hond naar een schilderij van Rothko (waarin hij later samen met de kat belandt). De kat zit bij het raam en observeert het landschap. De kat weet niets te verzinnen, waarop de hond een denkexperiment begint: denk eens aan niets. Dat blijkt moeilijker dan verwacht voor de kat, die spontaan begint te mijmeren over melk, muizen en vogel. En hoewel het de hond ook niet lijkt te lukken aan niets te denken, wil hij dat niet toegeven.
Niets bestaat niet, concludeert de kat. Zodra je erover nadenkt, is er iets.
En als je niet nadenkt? probeert de hond. Dan is er dat, zegt de kat. Ik. En dat ik niet nadenk.
Genoeg stof om over na te denken. En ook kinderen zullen vlot meegaan in dit denkexperiment. Het tweede verhaal verdiept het thema en bombardeert nog meer filosofische vragen en gedachten:
Iets is één. Niets is alles wat niet is.
Dus niets is altijd meer dan iets. Snap je?
De kat probeert het op haar poten te tellen,
maar raakt alleen maar meer in de war.
Naarmate je verder leest, worden die gedachten steeds abstracter en daardoor minder toegankelijk. Ik vond als lezer geen concrete aanknopingspunten of heldere vragen meer. Het taalspel dat aan het begin nog heel erg prikkelend werkt, wordt zo compact dat het onbegrijpelijk wordt. Want wat met deze vragen:
En als je nu nooit verder komt dan voor je?
Als je nooit achter voor je komt?
Maar toch verdient dit boek onze aandacht. Gaea Schoeters en Gerda Dendooven vormen een duo met een gedurfde en vernieuwende stijl. (N)Iets is misschien geen uitgave voor het grote publiek, maar zal denkende lezers zeker prikkelen en aanspreken. Zowel de tekst als de fascinerende illustraties leveren veel denkstof over de concepten iets en niets. De subtiele verwijzingen naar Rothko zou je bovendien kunnen gebruiken om ook deze interessante artiest eens in the spotlight te zetten.
Vooraan in het boek staat een QR-code die toegang geeft tot het audioboek, waarop Gaea Schoeters de tekst voorleest en het Goeyvaerts String Trio muziek van Annelies van Parys uitvoert. Verwacht je aan een schurende, prikkelende, dissonante soundscape van viool, altviool en cello.
(N)Iets
Gaea Schoeters en Gerda Dendooven
ISBN 9789462915411
Met dank aan De Eenhoorn voor het recensie-exemplaar.
Bij dit boek maakte ik gespreksvragen die je kan gebruiken om verder door te denken over de thema’s in het boek. Met als extra, een activiteit rond het werk van Mark Rothko. Je krijgt het document gratis bij de nieuwsbrief van juli, dus abonneer je snel zodat je geen inspiratie mist!
Denk je bij het aankopen van die fijne kinderboeken ook aan de lokale handelaar? Bestel je boek bij een boekhandel via Confituur Boekhandels, Standaard Boekhandel of de vele kleine gespecialiseerde boekhandelaars dichtbij huis. Ook op filosovaardig.nl. vind je heel veel filosofieboeken en -materialen
