Opnieuw brengt Filosofie Magazine i.s.m. Sabine Wassenberg een ONWIJS GROTE FILOSOFIE DOEBOEK uit.
Lesmateriaal: Filosoferen met gedichten
Waar komen woorden vandaan? Mag je zelf woorden verzinnen? Bestaan er woorden zonder betekenis? In deze sessie onderzoeken kinderen taal, woorden en betekenis aan de hand van het gedicht Vliegeltje van Geert De Kockere.
Nodig
: gedicht
Vliegeltje
uit de bundel Er is iets aan de kip met je hand* (Geert De Kockere en Nelleke Verhoef) in zoveel exemplaren als er kinderen zijn.
Een vogeltje dat vliegt,
is een vliegeltje.
Dat hoor je.
En wat is dan een veugeltje?
Dat is… dat is…
dat is datzelfde vogeltje
met een beugeltje!
Een iegeltje,
een biegeltje,
een eugeltje
met vleugeltjes,
een ogeltje
wordt vogeltje
en vliegt
-flipflapfloep-
naar Timtamtoem
met een pluimpje
aan zijn poep.
Maak een kring met stoelen of kussens.
Laat de kinderen om de beurt een regel lezen van het gedicht Vliegeltje. Laat ruimte voor hilariteit en fronsende blikken. Het is net dat wat je nodig hebt om een interessant (filosofisch) onderzoek te starten. Neem even de tijd om het gedicht te laten doordringen bij de kinderen en hen erover te laten nadenken (wat staat hier? wat doet de dichter?).
Startvraag: Is vliegeltje een woord?
De kinderen denken eerst individueel na. Verdeel hen daarna in een ja/nee-kamp. Om de beurt geven ze een argument waarom vliegeltje wel of niet een woord is. Noteer de argumenten op bord of op een groot papier.
Het gesprek dat ontstaat, kan je als gespreksleider verdiepen door de juiste vragen te stellen. Vraag door naar het waarom, hoe en of het altijd zo is. Kunnen de kinderen ook andere voorbeelden geven? Luister goed naar wat er leeft in de groep en daag hen uit op elkaar te reageren.
Deze vragen kunnen het gesprek nog interessanter maken.
- Kan je alle woorden kennen?
- Mag je woorden verzinnen?
- Kan je zelf de betekenis van een woord kiezen?
- Verandert een woord soms van betekenis?
Vraag: Bestonden vliegeltjes al voordat de auteur het woord had bedacht?
- Waar komen woorden vandaan?
- Zijn er altijd al woorden geweest?
- Mag je zomaar woorden verzinnen?
- Wat zou het eerste woord zijn geweest?
- Waarom bestaat taal?
Creatieve opdracht
: bedenk een nieuw iets en geef het een naam (In het boek zelf staat een andere, maar ook heel leuke opdracht)
Deze sessie maakte deel uit van een workshopreeks Filosoferen met kinderen (8-10 jaar). Tijdens de sessie vielen de kinderen van de ene verbazing in de andere. Hoe kunnen we elkaar nog verstaan wanneer 1 woord zoveel verschillende betekenissen kan hebben? En wie verzon het eerste woord ter wereld? En wat zou dat eerste woord geweest zijn? Ook de creatieve opdracht was geslaagd. De kinderen vonden het fijn om na al dat denken ook hun fantasie los te laten en nieuwe wezens, voorwerpen en woorden te bedenken.
Deze workshop ook bij jou in de klas of in de bib? Contacteer me voor mogelijkheden en prijzen!
*Deze di
