Opnieuw verschijnen er enkele boeken van de Franse filosoof Oscar Brenifier in de reeks Filosofie voor kinderen: Wat is geluk? Wat voel ik? Wat is goed, wat is kwaad? Wat is geweld? In elk boek vind je zes grote vragen die aanzetten tot onderzoek, dialoog en nadenken. Bijvoorbeeld met: “Hoe weet je dat je ouders van je houden? Hoe weet je dat je gelukkig bent? Moet je anderen helpen?” Op elke dubbele pagina vind je telkens een ander antwoord en worden die antwoorden opnieuw in vraag gesteld. Dat zorgt voor veel verschillende denksporen die kinderen en hun ouders kunnen volgen tijdens het lezen.
Vraag en antwoord
De antwoorden en vragen dwingen om andere perspectieven in te nemen en het thema verder uit te diepen. Bij de vraag Maakt geld gelukkig? is één van de antwoorden “Ja, want dankzij geld zijn we vrij om alles te doen wat we willen.” Maar wat als je gelukkig wordt van nietsdoen? Of kan je je niet vrijer voelen als je niets meer wil? Kan je ook de gevangene zijn van je eigen geld? De reeks ‘Filosofie voor kinderen’ toont heel mooi dat er voor elk antwoord wel weer een nieuwe vraag klaarligt waarachter veel gespreks- en denkstof verborgen zit. Doordat een grote vraag zoals Wat is geweld? wordt opgedeeld in kleinere vragen, maak je het voor kinderen ook veel concreter en engageer je hen meteen om mee te denken.
Op het einde van elk hoofdstuk, wordt een samenvatting gegeven. De inzichten die hier worden gedeeld, zijn vaak moraliserend (“Leg je erbij neer dat geweld deel is van jezelf en deel uitmaakt van de wereld”) hoewel soms ook bemoedigend (“Besef dat je nooit te klein bent om te proberen iets te begrijpen en om ideeën te hebben”). In boeken die als doel hebben het filosoferen te promoten, horen zo’n hoofdstukken volgens mij niet thuis omdat ze geen ruimte maken voor zelfstandig denken. Een vreemde keuze.
Kleurrijk en grappig
De vormgeving verdient veel lof. Hoewel voor elke titel met een andere illustrator werd samengewerkt, zit er steeds veel kleur en humor in de tekeningen. De cartoonachtige illustraties voegen extra denkprikkels toe aan de woorden en zullen voor veel gegrinnik zorgen bij kinderen én ouders.
Onze mening
Kortom, de boekenplank van nieuwsgierige kinderen kan vrolijk gevuld worden met deze prachtige reeks. Niet om in één keer uit te lezen, maar open te slaan op momenten dat je eens echt wil nadenken over grote thema’s. Op een vlotte en aanstekelijke manier zetten ze aan om eigen overtuigingen kritisch te bevragen en op een multiperspectivistische manier naar de maatschappij te kijken. De reeks zal door de fantasierijke vormgeving veel kinderen en ouders aanspreken, maar ook leerkrachten zullen er beslist inspiratie en interessante vragen in vinden om mee aan de slag te gaan.
Ik gebruikte de vraag- en antwoordstructuur van Brenifier al enkele keren in een filosofeersessie. Je kan de werkvorm hier terugvinden.
Praktisch
Oscar Brenifier, Wat is geluk? ISBN 9789002271120
Oscar Brenifier, Wat voel ik? ISBN 9789002270628
Oscar Brenifier, Wat is goed, wat is kwaad? ISBN 9789002270635
Oscar Brenifier, Wat is geweld? ISBN 9789002271137
Alle titels uitgegeven door Infodok/Standaard Uitgeverij
Met dank aan Standaard Uitgeverij voor de recensie-exemplaren.
Denk je bij het aankopen van die fijne kinderboeken ook aan de lokale handelaar? Bestel je boek bij een boekhandel via Confituur Boekhandels, Standaard Boekhandel of de vele kleine gespecialiseerde boekhandelaars dichtbij huis.