Soms krijg je een boek in handen dat je dwingt om anders naar de zaken te kijken. Je gedachten maken een kwartslag of worden helemaal op hun kop gezet. Deze drie nieuwe prentenboeken geven een nieuw perspectief op conflict, gastvrijheid en rechtlijnigheid.
De lange weg van Slak
Tom Mariën (tekst) | Eleni Debo (ill.) | ISBN 9789463832687 | Pelckmans
Tom Mariën leerde ik kennen door zijn prachtige boek Jij bent het einde. Nu schreef hij een verhaal voor zijn dochter over een slak die altijd een rechte weg volgt. Want ‘Wie traag gaat, vliegt niet uit de bocht’ (volgens vader) en ‘je moet altijd op het rechte pad blijven’ (volgens moeder).
Zijn slijmspoor achterlatend (letterlijk, want je kan het spoor op elke pagina volgen en voelen), krijgt Slak ongewild advies van de dieren in het bos. Volgens Duizendpoot moet hij zichzelf meer loslaten. Mier geeft hem de raad om uit zichzelf te breken. Slak probeert een oplossing te vinden in zijn gedachten, want in denken is hij goed. Dankzij een nieuw slakkenhuis dat onverwacht gaat rollen en bollen, voelt Slak een sensatie die hij niet had verwacht. Alles gaat kriebelen en jeuken en dan kan slak niet anders dan al zigzaggend verder gaan.
Dit is een bijzonder vormgegeven boek. Het tastbare slijmspoor is een leuke extra voor lezers, maar de donkere expressieve prenten overheersen de tekst naar mijn gevoel iets te veel. De compacte en best grappige tekst zit goed en het thema leent zich zonder twijfel ook tot fijne gesprekken.
Deze rots is van ons
Lisette Ma Neza (tekst) | Merel Eyckerman (ill.) | ISBN 9789401486835 | Lannoo
Dit is een boek dat je perplex achterlaat en een must-have voor iedereen die eraan herinnerd wil worden hoe belangrijk het is van perspectief te kunnen wisselen. De moraal: elk verhaal heeft twee kanten. Fantastisch hoe Kate en Jol Temple dit voor elkaar krijgen en een pluim voor vertaler Lisette Ma Neza!
Het boek begint zo:
Er is geen plek op onze rots
Dus is het gek om te zeggen
Er is hier ruimte voor iedereen
Hup, ga weg! Nu meteen!
Er is hier niemand die zomaar zegt
Welkom thuis.
Je ziet op de zachte, fijne tekeningen van Merel Eyckerman een groep otters op een rots en twee otters die aan komen drijven op een boomstam. De tekst en de tekeningen maken duidelijk dat de nieuwelingen niet welkom zijn en naarmate het verhaal vordert, neemt ook de vijandigheid van de otters op de rots toe. Je krijgt het gevoel dat de twee otters echt wel in nood zijn. Maar dan: aan het einde gekomen, moet je het boek opnieuw lezen, van achteren naar voren. Dat verandert je hele kijk op het gebeuren. Hoe kon je het zo mis hebben, denk je, en dat maakt indruk.
Een leerrijk boek dat hopelijk het pad effent voor andere makers die het ook aandurven originele wegen in te slaan. Bovendien laat dit boek aan een jong publiek de problematiek van klimaatvluchtelingen zien en wordt het daardoor erg actueel. Deze rots is van ons is glansrijk geslaagd in de categorie ‘lezers perplex laten staan en aan het denken zetten’.
Ondertussen op aarde
Oliver Jeffers (tekst en ill.) | Mirjam Hoekstra (vert.) | ISBN 9789026164699 | Uitgeverij De Fontein
Twee kinderen maken ruzie op de achterbank. Hun vader neemt ze mee op een reis door tijd en ruimte. Oliver Jeffers putte inspiratie voor Ondertussen op aarde uit de herhaaldelijke pogingen om de geschiedenis van het Noord-Ierse conflict uit te leggen “aan slimme mensen, die er of niet van wisten, of die het niet echt kon schelen aan de andere kant van de oceaan.”
Mensen maken al sinds hun bestaan ruzie om land. Ze vechten en hertekenen nadien de grenzen. Terwijl de aarde toch slechts een zakdoek groot is en wij mensen maar kleinigheidjes in het zonnestelsel. Terwijl de auto (getransformeerd tot ruimteauto) steeds verder door ons gigantisch grote zonnestelsel schiet, kijken we ook achterom naar onze niet zo fraaie geschiedenis van oorlogen om land (WO II, Europese kolonisatie, overheersing van de Vikingen…). Bij dat bloedvergieten staat spaarzame tekst die het menselijk gedrag bijna belachelijk eenvoudige samenvat.
In de ‘achteromkijkspiegel’ zien we dat 500 jaar geleden op aarde de eerste mensen van een groot stuk land aankwamen op een ander groot stuk land en daar tekeergingen.
Ondertussen op aarde bouwden sommige mensen 2,5 millennium geleden de grootste muur die ooit gebouwd zou worden zodat ze alle andere mensen konden buitensluiten.
De ruimtelijke kijk op conflicten die Jeffers hier biedt is origineel en bedachtzaam. Voor de wetenschappers onder ons tekent hij aan het begin het zonnestelsel, de geschiedkundigen krijgen de conflicten achteraan nog eens op een tijdlijn en ik genoot van alles ertussenin. De boodschap moet iedereen voor zichzelf ontdekken, maar dit is in elk geval een boek waar je stil van wordt. En dat ons aanmaant het in de toekomst anders aan te pakken.
Met dank aan uitgeverijen Pelckmans, Lannoo en De Fontein voor de recensie-exemplaren.
Nog meer filosofie en boekentips? Snuister door onze blog.
Denk je bij het aankopen van die fijne kinderboeken ook aan de lokale handelaar? Bestel je boek bij een boekhandel via Confituur Boekhandels, Standaard Boekhandel of de vele kleine gespecialiseerde boekhandelaars dichtbij huis. Ook op filosovaardig.nl. vind je heel veel filosofieboeken en -materialen.
