Trefwoorden: drankverslaving, opkomen voor jezelf
Hierom:
- Zo’n warm boek over kwetsbaarheid, veerkracht en vriendschap
- De weetjes over heel veel verschillende onderwerpen
- Een boek dat zich vlot laat voorlezen en je in de klas kan koppelen aan wereldoriëntatie, taal, schrijven en filosoferen
Prangende vraag: Ergens thuiskomen, hoe voelt dat?
Toen Tiny Fisscher en ik bezig waren met ons filosofieboek Wat ik allemaal zou kunnen zeggen vertelde ze me dat ze aan het schrijven was aan het ‘vervolg’ van Mijn jaar in een tent. Dat vond ik bijzonder, want dat was het eerste boek ooit dat ik van Tiny las. Ik was meteen fan!
Het jaar van Bonk is niet echt een vervolg, want het gaat niet verder waar Mijn jaar in een tent stopte. Integendeel: het speelt in diezelfde periode, nu met de focus op de tijdelijke buurjongen Finn (of ‘Bonk’).
Bonk is een stille, leergierige jongen die wegens een moeilijke thuissituatie (zijn moeder is alcoholverslaafd en zijn vader ligt vooral veel op de bank) een tijdje bij zijn oom en tante gaat logeren. Daar op het platteland voelt hij zich rustiger, ondanks het gemis van zijn ouders en het schuldgevoel dat hij met zich meedraagt. Door de vriendschap met Zwaan, het warme (en voorspelbare) bad bij zijn oom en tante en de contacten met de familie van Zwaan, begint Bonk open te bloeien en zelfzekerder te worden. Heel mooi hoe thema’s als raar zijn, bang zijn, twijfel, opkomen voor jezelf en een veilige plek vinden in dit boek worden aangeraakt zonder dat het zwaar wordt. De moeilijke thuissituatie wordt niet toegedekt, maar daar staat altijd het voorbeeld tegenover van Zwaans familie. Die is allesbehalve perfect, maar zorgt wel voor elkaar.
“Wat een contrast met thuis, waar het woord ‘onrust’ met graffitispuitbussen op alle muren én plafond lijkt te zijn gespoten. Waar je nooit van tevoren weet waar je aan toe bent: wel of geen ruzie, wel of niet zelf ontbijt en broodtrommel klaarmaken, wel of geen avondeten in huis, wel of geen moeder die dronken door het huis banjert, wel of geen stille, teruggetrokken of juist opvliegerige vader, wel of geen aandacht voor mij…” (p. 51)
Tiny Fisscher vult dit boek met oprechte personages die zich kwetsbaar tonen en laat daarbij altijd de deur openstaan voor hoop en humor. Een heerlijke leeservaring! Door haar warme personages toont zij hoe het anders kan, dat er altijd een andere manier is om naar de dingen te kijken. Geniaal verweeft ze het verhaal van Bonk met dat van Zwaan. Dit keer volgen we geen nachten, maar maanden en seizoenen die ook mooi weergegeven werden door de fijne illustraties in zwart-wit van Sophie Pluim. Bij de start van elke maand tekende zij een vogel die terugkomt als vignet bij elk hoofdstuk. Prachtig! Ook het omslag trekt aan door de vrolijke groentinten, de lichte horizon en een intrigerende Bonk die door zijn verrekijker kijkt. Dat Bonk een vogelspotter is, wordt hier mooi doorgetrokken.
(Bijna) elk hoofdstuk sluit af met een weetje en dat is een fijne afwisseling (en kennisverrijking!), al zou het voor sommige kinderen ook wel eens te veel kunnen afleiden van het verhaal zelf.
Het jaar van Bonk is een warm boek dat je doet stilstaan bij de kwetsbaarheid van kinderen, maar tegelijkertijd vertelt over hun veerkracht. Vol humor, vriendschap en vlotte dialogen.
Suggesties voor in de klas
Met dit boek kan je in de klas heel veel kanten uit!
- De weetjes in het boek na elk hoofdstuk gaan zowel over vogels, sterren, huilen, schaatsen, … maar gaan ook evengoed over de herkomst van woorden en uitdrukkingen. Perfect om je leerlingen die afkomst zelf te laten uitzoeken of om een quiz mee te organiseren.
- De meester van Bonk geeft zijn leerlingen originele opdrachten in creatief schrijven die je zo in de klas kan doen. Alle klinkers door een -a- vervangen bijvoorbeeld (p.28), luisteren met je ogen dicht en nadien wat je in je fantasie zag opschrijven (p. 83), een verhaal schrijven met 8 woorden uit een woordwolk (p. 178) of probeer eens briefjes naar elkaar te schrijven in telegramstijl (p. 207)!
- Hoeveel synoniemen kan je klas bedenken voor het woord lopen? (p. 97)
- Filosofeer over hoe je weet wanneer iets iemands schuld is of toeval. Lees de passages voor over Odd die een hartaanval krijgt (pag. 35) en Zwaans vader die een tak op zijn hoofd krijgt (pag. 92) en bespreek hoe verschillend Zwaan en Bonk op die gebeurtenissen reageren. Hoe denken je leerlingen daarover?
- Neem de uitspraken of vragen van Bonk en Zwaan als startpunt voor een gesprek en vraag hoe de leerlingen erover denken. Bijvoorbeeld:
- In hoofdstuk 1 maken Bonk en Zwaan kennis met elkaar en hebben ze het o.a. over raar zijn. Zijn Bonk en Zwaan raar? Wanneer is iets raar?
- Kun je van je ouders houden en niet houden tegelijkertijd? (p. 108)
- Kan je vrienden worden met een meisje dat niet je liefje is? (p. 110)
- “Het medicijn voor mensen, is andere mensen.” (p.166)
- “Er is altijd wel een oplossing.” (p. 221)
- “Je rustig voelen is denk ik ook een vorm van geluk.” (p. 309)
- De boom waar Bonk zich thuis voelt, is de kastanjeboom. Plant een kastanjeboom volgens de aanwijzingen aan het einde van het boek.
Het jaar van Bonk (10+)
Tiny Fisscher (tekst) | Sophie Pluim (ill.) | ISBN 9789021471075 | Volt | 314 pag.
Met dank aan uitgeverij Volt voor het recensie-exemplaar.
Denk je bij het aankopen van die fijne kinderboeken ook aan de lokale handelaar? Bestel je boek bij een boekhandel via Confituur Boekhandels, Standaard Boekhandel of de vele kleine gespecialiseerde boekhandelaars dichtbij huis.
