Thema’s: dood, rouw, afscheid, verdriet
Psychiater en rouwdeskundige Uus Knops legt in ‘Het alfabet voor groot verdriet’ cruciale woorden uit die te maken hebben met de dood en met groot verdriet. Wat is dat eigenlijk, de dood? En wat voel je als je rouwt of wanneer iemand sterft? Wat is palliatief? Een boek om samen of alleen vast te pakken, te doorbladeren en antwoorden te krijgen op al je vragen.
Heel veel volwassenen proberen kinderen te beschermen tegen alles wat komt kijken bij een afscheid: de uitvaart, het begraven, vragen over leven na de dood. Maar Uus Knops vindt dat kinderen een uitleg verdienen en ze bedacht daarom bij elke letter van het alfabet een belangrijk woord dat met dood te maken heeft. Ze spreekt daarbij kinderen rechtstreeks aan en dat is zeker de kracht van dit boek. Kinderen worden gehoord, erkend in hun verdriet en vragen en krijgen een duidelijke uitleg.
Ze verbloemt niets (“We moeten eerlijk zijn: dood is echt voor altijd. Iemand die dood is, leeft niet meer, ademt niet meer, beweegt niet meer, voelt niet meer, heeft geen pijn meer, en doet geen pipi meer. Nooit meer.), maar reikt wel altijd een troostende hand of geeft aan wat kinderen zelf mogen of kunnen doen. Zoals steun vragen aan een volwassene, een verdrietvriendje zoeken, je gevoelens benoemen en op je vingers tellen of jezelf tekenen en aanduiden waar missen ergens zit en welke kleur het heeft. Nergens wordt het een ‘moet’, maar Knops komt altijd met een open uitnodiging om het verdriet te doorvoelen en de vragen te stellen die in je hoofd en lijf zitten. Want iedereen gaat anders om met verlies en ook daar wordt veel begrip voor getoond. Door dit boek wordt alles wat bij de dood komt kijken opnieuw zichtbaar gemaakt en minder taboe.
‘Je kan afscheid nemen van iemand die nog eventjes leeft. Dan kan je een knuffel geven of een hand aaien. Maak ook maar een praatje, over wat je leuk vond samen, waar je dankbaar voor bent, wat je zalige herinneringen zijn. Vertel maar hoe graag je hem of haar ziet. Durf maar, doe maar.’
Het combineren van feitelijke uitleg (over crematie bijvoorbeeld) met stukjes over wat verdriet met je doet of de toestemming om te wenen, werkt zo goed. De boodschap dat liefde altijd overheerst wordt letterlijk in de illustraties verweven met een lieveheersbeestje (Liefdes-heersbeestje) subtiel verscholen in elk beeld. De illustraties van Sassafras De Bruyn zijn adembenemend en schilderijen op zich. Alles zit erin: verdriet, warmte, speelsheid, liefde, pijn, geborgenheid en verbondenheid.
Het alfabet voor groot verdriet is zo’n waardevol boek. Elk kind dat door een verdrietige en verwarrende tijd gaat, zal in dit boek troost en uitleg vinden en zich daardoor minder alleen voelen. Lees het samen en ga het gesprek aan. Of blijf stil, ween, lach, knutsel of speel. Parel.
Het alfabet voor groot verdriet
Uus Knops (tekst) | Sassafras De Bruyn (ill.) | ISBN 9789464788495 | Borgerhoff & Lamberigts
Met dank aan Borgerhoff & Lamberigts voor het recensie-exemplaar.
Denk je bij het aankopen van die fijne kinderboeken ook aan de lokale handelaar? Bestel je boek bij een boekhandel via Confituur Boekhandels, Standaard Boekhandel of de vele kleine gespecialiseerde boekhandelaars dichtbij huis.
