Joke van Leeuwen geeft kinderen en volwassenen veel stof tot nadenken in het nieuwe boek dat ze voor de Maand van de Filosofie schreef. In ‘Dát bedoel ik, zei de zalm’ komen haar ongeëvenaarde creativiteit, originele ideeën en gevoel voor humor samen in een fantastisch doorgeefverhaal.
Een zacht pluisje belandt door de wind in het oor van een winnaar. Die winnaar laat daarop haar kampioensbeker vallen die al rollend van een heuvel in een rivier terechtkomt. Dan focust het verhaal op de beker die de zalm ontmoet. De zalm gaat vervolgens in gesprek met een zandkorrel. En zo wordt het verhaal ‘doorgegeven’ tussen dingen, mensen en dieren.
Ondertussen heeft elk personage zo zijn bekommernissen en roepen de dialogen interessante vragen op: de zalm heeft het over respect, de paardenbloem laat je nadenken over wat we ‘onkruid’ noemen, de meeuwen ruziën om een regenworm en onderhandelen over de waarde ervan, de liniaal klampt zich vast aan het idee dat ‘meten weten is’ en de straatsteen en inktzwam stellen zich de vraag wanneer iets mooi is.
‘Wat moet je eigenlijk tegenhouden?’ vroeg de hond.
‘Meeuwen,’ zei het net. ‘Ik hou alle meeuwen tegen.’
‘Maar niet álles van de meeuwen,’ zei de hond. ‘Hun geur hou je niet tegen. Alle geuren kunnen zo mijn kant op komen.’
Het net wist niet wat een geur was.
‘Dat is iets heel belangrijks,’ zei de hond. ‘Zonder mijn neus zou ik niet weten hoe het verder moest in mijn leven. Je kunt dus iets heel belangrijks niet tegenhouden.’
Joke van Leeuwen is geniaal in het vertellen van verhalen die je op een speelse manier aan het denken zetten én is nog grappig ook. Ze ontwijkt meesterlijk de valkuil van het té gekunsteld schrijven in dienst van de filosofie. Een valkuil waarin andere auteurs wel eens durven trappen, wat doorgaans weinig leesplezier oplevert. Ze slaagt er bovendien altijd in tussen de regels door relevante thema’s aan te raken zoals discriminatie, kapitalisme, ons koopgedrag, maar ook de waarde van spel en schoonheid.
Hoewel het thema van de Maand van de Filosofie dit jaar ‘Weerloos en waardevol’ is en dat ook in dit boek aanwezig is, vind ik dit boek vooral een mooie boodschap bevatten over hoe alles met elkaar verbonden is en op elkaar inwerkt. Mooi hoe op het einde de cirkel rond is.
En altijd is er die andere blik. Joke van Leeuwen durft de wereld anders zien en dus vormt dit boek een geweldige start voor het filosoferen in de klas. Querido maakte er geweldige lessuggesties bij die je hier kan downloaden.
Dát bedoel ik, zei de zalm is een warme aanrader. Het is een broodnodig boek voor jong en oud dat je aan het denken zet over hoe wij met elkaar en de wereld omgaan. Verwacht je aan nieuwsgierige gedachten, originele dialogen en onverwachte situaties die je doen schaterlachen en gniffelen. Opgelet! Je zal de wereld met andere ogen bekijken na het lezen van dit boek!
Dát bedoel ik, zei de zalm
Joke van Leeuwen (tekst en ill.) | ISBN 9789045128450 | Querido
Met dank aan L&M Books en Uitgeverij Querido voor het recensie-exemplaar.
Denk je bij het aankopen van die fijne kinderboeken ook aan de lokale handelaar? Bestel je boek bij een boekhandel via Confituur Boekhandels, Standaard Boekhandel of de vele kleine gespecialiseerde boekhandelaars dichtbij huis. Ook op filosovaardig.nl. vind je heel veel filosofieboeken en -materialen.
