In de bib waar ik werk, zijn weetjesboeken heel populair bij kinderen. Ze grijpen naar boeken over dieren, voetbal of games. En niet alleen wanneer ze een spreekbeurt moeten houden! Maar eerlijk: die boeken blinken niet altijd uit op vlak van originaliteit of kwaliteit. Gelukkig beginnen uitgevers alsmaar mooiere weetjesboeken op de markt te brengen. Ik selecteerde 5 opvallende non-fictie boeken die ook voor volwassen lezers een zaligheid zijn!
Een octopus heeft nul botten (6+)
Anne Richardson (tekst) | Andrea Antinori (ill.) | Diederik Jekel (vertaling en nawoord) | ISBN 9789021485249 | Volt | 76 pag.
Anne Richardson begon in het voorjaar van 2020 met haar kinderen te tellen, meten en zich te verwonderen over de getallen die verband houden met allerlei dingen in de wereld. Zowel kleine, alledaagse fenomenen zoals het aantal mieren (meer dan een biljard op aarde), de punten aan een sneeuwvlok (zes) en de zaadkamers in een appel (vijf) als grotere ongrijpbare dingen als het aantal liter water dat elke vijfentwintig seconden over de Niagarawatervallen valt (zeventig miljoen liter!) en het aantal keren dat je ademt per dag (veertigduizend keer). Dat levert een bijzonder origineel telboek op.
De auteur zegt in het nawoord dat ze hoopt dat de lezer veel prachtige dingen ontdekt. Dat is een understatement, want hoewel ik niet zo van wetenschappelijke weetjes hou, heeft dit boek me van begin tot einde geboeid. Dat begint al bij de nul, die we vaak over het hoofd zien, maar meer aanwezig is dan we denken. De getallen lopen op tot 9, maar Richardson zet vaak nullen achter de getallen, wat nog meer verbluffende weetjes oplevert. Dat getallen en verhoudingen je helpen om te ordenen, te rangschikken en in verhouding tot elkaar te laten staan, zoals getalsliefhebber Diederik Jekel zegt, wordt in dit boek heel erg duidelijk! Al die verschijnselen rondom ons en de achterliggende wetenschap worden dankzij de kleurrijke, vrolijke en grappige illustraties van Andrea Antinori helemaal tot leven gebracht. Dit boek is een echt hebbeding om op eigen tempo te ontdekken en de verwondering en fascinatie voor de wereld om je heen serieus aanwakkert!
Een kleine wereldgeschiedenis in 100 grote data (10+)
Barbara De Munnynck (tekst) | Isabelle Geeraerts (ill.) | ISBN 9789463373340 | Pelckmans | 287 pag.
Geen suf lijstje met belangrijke data in dit boek, maar wel een schatkist vol sterke verhalen. In een kleine wereldgeschiedenis in 100 grote data neemt meesterverteller Barbara De Munnynck je mee langs belangrijke historische gebeurtenissen: de eerste mens Lucy, de Chinese zijdehandel, de carrière van Jan van Eyck, Ana Nzinga’s streven om de slavenhandel in te perken, Darwin’s boek Over de Oorsprong van de Soorten,… Zij doet dat met zoveel schwung, humor en vertelkracht, dat je niet anders kan dan blijven lezen en verbazen. Isabelle Geeraerts zorgde voor de kleurige tekeningen en overzichtelijke vormgeving. Heel slim hoe kleur en witruimte in dit boek zorgen voor het juiste evenwicht tussen dynamiek en rust.
De Munnynck biedt je achteraan ook rode draden: bruggetjes en verbanden rond thema’s zoals slavernij, vrouwen(rechten), de Koude Oorlog,… En ook de vriendenboekpagina is fantastisch leuk gevonden en een stimulans om het boek helemaal te lezen. Ik heb er een nieuwe favoriet bij! Een buitengewoon goed standaardwerk om in veel klassen en huiskamers te laten rondslingeren.
Kleurboek voor filosofen (8+)
Stine Jensen (tekst) | Georgien Overwater (ill.) | ISBN 9789020608700 | Pepper Books | 43 pag.
Bestaan er kleuren als het donker is? Waarom is er kleur? Hoort doorzichtigheid bij kleur? Stine Jensen verkent het onderwerp kleur op originele wijze: met een kleurboek vol kleurplaten en korte weetjes over filosofen, wetenschappers en andere denkers (zoals Greta Thunberg). Je leert in de korte teksten zowel over de kleurenleer van Aristoteles, maar ook over het belang van kleur in spirituele tradities (met een kleurplaat vol yogi’s) of over de lievelingskleuren van filosofen. De opdrachten variëren van bedenk je eigen kleur, over kleur de snor van Nietzsche in tot kleur de aarde weer groen. Georgien Overwater zorgde voor grote kleurplaten en visuele grapjes.
Dit boek is voor jonge denkers die houden van weetjes en zich willen uitleven met kleurpotloden.
Elk einde is een nieuw begin. 48 natuurverhalen van over de hele wereld (9+)
Gabby Dawnay (tekst) | Margaux Samson Abadie (ill.) | Sandra Hessels (vert.) | ISBN 9789047715030 | Lemniscaat | 112 pag.
Elk verhaal heeft een begin, een midden en een eind, net als alles op aarde. En waar het ene leven ophoudt, begint het volgende in de eeuwige cyclus van de natuur. Dat is het uitgangspunt van dit schitterend geïllustreerde boek over 48 bijzondere natuurfenomenen. Per dier, plant, schimmel of natuurelement (onweer, tornado, komeet,..) wordt op een volledige spread informatie gegeven.
Je komt ogen tekort om al dat moois te bewonderen want er staat echt heel veel op één pagina. Maar illustrator Margaux Samson Abadie werkt slim met kleinere, genummerde ‘zegels’ waarin het verhaal van ontstaan tot sterven of vergaan stapsgewijs wordt weergegeven. Gabby Dawnay schrijft met een vlotte pen en gaat geen moeilijke woorden uit de weg.
Als filosoof vind ik de insteek van het boek geweldig. Want buiten het feit dat dit een heel leerrijk boek is dat indrukwekkend is geïllustreerd, kan het ook de aanzet vormen tot een gesprek over begin en einde, leven en dood. Want zijn de gekatapulteerde zaadjes van de springkomkommer al een springkomkommer? Hoe eindigt het leven van een onsterfelijke kwal? En is het zandstrand, gevormd door kleine deeltjes van een berg eigenlijk gewoon een platte berg? En een komeet die verdampt, bestaat die nog ergens? Mijn nieuwsgierigheid is gewekt!
Mona Lisa en de anderen (10+)
Alice Harman (tekst) | Quentin Blake (ill.) | Sandra Hessels (vert.) | ISBN 9789047715795 | Lemniscaat | 95 pag.
Een boek vol bekende en iets minder bekende kunstwerken, daar ben ik altijd benieuwd naar, zeker als het wordt aangekondigd als een ‘wandeling-vol-humor’. Vanaf het begin is het meteen een schot in de roos: de Mona Lisa vertelt met veel humor dat de aandacht wel eens mag gaan naar andere kunstwerken in het Louvre. Hun verhaal wordt verteld door de kunstwerken zelf (of de afgebeelde personages) en dat gebeurt met zoveel humor dat je meteen ook aandachtiger gaat kijken.
Want waar bevindt de Mona Lisa zich of hoe beeld je een echtpaar als gelijkwaardig af op een sarcofaag? Het raakt (kunst)historische, filosofische en esthetische thema’s aan en zet aan om op een heel ontspannen manier heel veel te ontdekken over verschillende kunstvormen uit verschillende culturen. Achteraan vind je nog tips om naar kunst te kijken, een tijdlijn en een verklarende woordenlijst.
Mona Lisa en de anderen is een leerrijk boek over kunst dat een geweldig enthousiasme uitstraalt voor kijken, interpreteren en denken. De humoristische en veelzijdige aanpak van Alice Harman smaakt naar meer!
Met dank aan uitgeverijen Volt, Pelckmans en Lemniscaat voor de recensie-exemplaren.
Nog meer filosofie en boekentips? Snuister door mijn blog.
Denk je bij het aankopen van die fijne kinderboeken ook aan de lokale handelaar? Bestel je boek bij een boekhandel via Confituur Boekhandels, Standaard Boekhandel of de vele kleine gespecialiseerde boekhandelaars dichtbij huis.